اگر تصور می‌کنید غذاهای وگان بی‌مزه یا یکنواخت‌اند، این دستور قرار است ذهنیت‌تان را تغییر دهد. در ادامه یاد می‌گیرید چطور تنها با چند ماده‌ی ساده و در زمانی کوتاه، پاستایی درست کنید که هم سالم، خوش‌عطر و وسوسه‌انگیز باشد. پاستایی که حتی غیر‌وگان‌ها هم در برابرش مقاومت نخواهند کرد. در این مقاله از زر ماکارون با طرز تهیه یک پاستای وگان خوشمزه همراه باشید.
منظور از پاستا وگان چیست؟
پاستا وگان نوعی پاستا است که در تهیه‌ی آن از هیچ‌گونه ماده‌ی حیوانی استفاده نمی‌شود؛ یعنی بدون تخم‌مرغ، شیر، کره یا پنیر درست می‌شود. در واقع پایه‌ی اصلی این غذا ترکیبی از مواد کاملاً گیاهی است، مانند آرد گندم یا آرد سبوس‌دار، روغن‌های گیاهی، شیرهای گیاهی (مثل شیر بادام یا جو) و سبزیجات تازه. تفاوت اصلی پخت پاستا وگان با پاستاهای معمولی در سادگی ترکیب و سلامت بالاتر آن است، چون چربی اشباع و کلسترول ندارد و در عوض سرشار از فیبر و ویتامین‌های گیاهی است. این نوع پاستا هم انتخابی مناسب برای گیاه‌خواران و وگان‌هاست و هم برای افرادی که به‌دنبال رژیم غذایی سبک‌تر و سالم‌تر هستند.
مواد لازم برای پخت پاستا وگان
برای پخت پاستا وگان خوش‌طعم و مغذی، می‌توانید از ترکیبی از مواد گیاهی و پاستاهای سبزیجات زرماکارون استفاده کنید. در جدول زیر مواد مورد نیاز برای تهیه این پاستا آمده است:
| مواد لازم | مقدار پیشنهادی | توضیح |
| پاستا سبزیجات زرماکارون (مثلاً فوسیلی، پنه یا پروانه‌ای) | ۲ پیمانه | پاستای بدون تخم‌مرغ و غنی از سبزیجات |
| روغن زیتون | ۲ قاشق غذاخوری | برای تفت دادن و طعم‌دهی |
| سیر خرد شده | ۲ حبه | افزودن عطر و خاصیت آنتی‌باکتریال |
| شیر بادام یا شیر جو | ۱ پیمانه | جایگزین خامه یا لبنیات |
| سبزیجات متنوع (فلفل دلمه‌ای، قارچ، کدو، اسفناج) | به مقدار لازم | ایجاد رنگ، بافت و طعم طبیعی |
| مخمر تغذیه‌ای | ۱ قاشق غذاخوری | ایجاد طعم پنیر وگان |
| نمک، فلفل سیاه، پودر سیر | به مقدار لازم | برای تنظیم طعم و مزه |
دستور پخت پاستا وگان: مرحله به مرحله
برای تهیه یک پاستای وگان خوش‌طعم مراحل زیر را مرحله به مرحله تکرار کنید:
آماده‌سازی مواد (Mise en Place)
قبل از شروع پخت، لطفاً تمامی مواد لازم را آماده و خرد کنید. سبزیجات شسته و خردشده، سیر ریز شده، شیر گیاهی به اندازه نیاز، ادویه‌ها و پاستا را آماده کنید. این آماده‌سازی اولیه، سرعت پخت‌وپز را سریع می‌کند و کمک می‌کند چیزی را از قلم نیندازید.
نکته مهم: سبزیجاتی که زمان پخت کوتاهی دارند (مانند اسفناج) را در آخر اضافه کنید تا شادابی و رنگ خود را حفظ کنند.
انتخاب نوع پاستا (متناسب با بافت و سس)
نوع پاستا را باید بر اساس سس و بافتی که در نظر دارید، انتخاب کنید. برای سس‌های غلیظ و کرمی، پاستا فرمی هایی مانند پاستا پنه ریگاته سبزیجات زر ماکارون یا فوسیلی سبزیجات زر ماکارون بسیار مناسب هستند، زیرا شیارها و سطح آن‌ها به خوبی سس را در خود نگه می‌دارد. برای سس‌های سبک‌تر یا سالادی، پاستا پروانه‌ای سبزیجات زر ماکارون یا شلز سبزیجات انتخاب‌های بهتری خواهند بود.
نکته مهم: پاستاهای سبزیجات، علاوه بر طعم و رنگ دلپذیر، فیبر و مواد مغذی بیشتری نیز دارند. یک گزینه عالی برای تهیه یک پاستای وگان تمام‌عیار.
جوشاندن آب با نمک (کلید خوش‌طعم شدن)
یک قابلمه‌ی بزرگ را با آب پر کنید و آن را روی حرارت قرار دهید تا بجوشد. در آب نمک بریزید؛ آب باید طعم‌دار شود اما شور نباشد. اضافه‌کردن نمک باعث می‌شود خود پاستا به تنهایی مزه‌‌دار شود.
نکته مهم: از یک ظرف بزرگ استفاده کنید تا پاستاها به هم نچسبند و فضای کافی داشته باشند. برای مطالعه جامع تر پیشنهاد می‌کنیم مطلب اشتباهات رایج در پخت ماکارونی را از بلاگ ما بخوانید.
پخت پاستا تا مرحله آل‌دنته
پاستا را طبق زمان پیشنهادی روی بسته (معمولاً ۸–۱۲ دقیقه بسته به نوع) درون آب جوش بریزید و هرازگاهی هم بزنید. حدود ۱–۲ دقیقه قبل از اتمام زمان پخت کامل، یک رشته را امتحان کنید تا به حالت آل‌دنته (نرم اما کمی سفت در مرکز) رسیده باشد. در این مرحله پاستا بهترین طعم و بافت را دارد.
نکته مهم: لطفاً مقداری از آب پاستا را برای اضافه‌کردن به سس کنار بگذارید. نشاسته‌ی این آب به بافت خوب سس کمک می‌کند.
آماده‌سازی پایه‌ی سس
در یک تابه گود، روغن زیتون را گرم کنید و سیر را با حرارت ملایم به آرامی تفت دهید تا عطر آن آزاد شود. سپس پیاز ریز شده یا سبزیجات معطر را اضافه کنید تا نرم شوند. در این مرحله سس با عطر و طعم مطلوب به دست می‌آید. حتماً مراقب باشید سیر نسوزد تا طعم تلخ پیدا نکند.
نکته مهم: اضافه‌کردن کمی آب پاستای پخته شده در این مرحله پخت پاستا وگان می‌تواند به نرم و یکنواخت شدن سس کمک کند.
تفت دادن سبزیجات و افزودنی‌ها
سبزیجات اصلی (مانند قارچ، فلفل دلمه‌ای، کدو) را اضافه کنید و با حرارت متوسط تفت دهید تا آب اضافی آن‌ها تبخیر شده و کمی کاراملیزه شوند. سبزیجاتی مانند اسفناج یا ریحان را در مراحل پایانی اضافه کنید تا رنگ و بافت آن‌ها حفظ شود.
نکته مهم: برای طعم بهتر، بعضی سبزیجات را قبل از اضافه‌کردن به تابه، کمی در فر گریل کنید.
ساخت پایه‌ی کرمی یا گوجه‌ای سس و تنظیم غلظت
- اگر سس کرمی می‌سازید: شیر گیاهی (بادام، جو یا نارگیل) را اضافه کنید و اجازه دهید به آرامی غلیظ شود؛ سپس برای کرمی‌تر شدن می‌توانید پوره بادام‌هندی را اضافه کنید.
- اگر سس گوجه‌ای است: رب یا گوجه خردشده و کمی شکر را اضافه کرده و بگذارید تا با سبزیجات جا بیفتد.
نکته مهم: برای بافت نرم و یکدست، سس را در صورت لزوم چند دقیقه با همزن دستی یا گوشت‌کوب برقی با هم ترکیب کنید.
ترکیب پاستا و سس
پاستای آب‌کش‌شده (که نباید کاملاً خشک باشد) را به تابه منتقل کرده و با سس به آرامی مخلوط کنید تا هر رشته یا قطعه پاستا کاملاً آغشته به سس شود. در صورت نیاز چند قاشق از آب پاستا را اضافه کنید تا سس یکدست و براق شود. این مرحله را با دقت بیشتری انجام دهید تا پاستا و سس به خوبی ترکیب شوند.
نکته مهم: هم‌زدن روی حرارت کم به مدت ۱–۲ دقیقه به ترکیب‌شدن کامل طعم‌ها کمک می‌کند. نگاهی بیندازید به مطلب : معرفی انواع سس پاستا به همراه طرز تهیه
اضافه‌کردن چاشنی‌ها
نمک، فلفل و کمی لیمو یا سرکه بالزامیک را برای طعم نهایی امتحان کنید. برای تزئین و تکمیل طعم، چند برگ ریحان تازه، گردو یا تخم آفتابگردان برشته یا پنیر وگان عالی خواهند بود.
نکته مهم: اضافه‌کردن پوست لیمو رنده‌شده روی غذا، عطر و تازگی فوق‌العاده‌ای به آن می‌دهد.
سرو و نگهداری باقی‌مانده‌ها
لطفاً پاستا را داغ سرو کنید. همچنین توصیه می‌شود باقی‌مانده‌ها را به صورت جداگانه (سس و پاستا) در ظرف دربسته و در یخچال نگهداری کنید: سس تا ۳ روز و پاستا تا ۲ روز کیفیت مطلوبی خواهند داشت. برای گرم کردن مجدد، سس را روی حرارت ملایم گرم کرده و پاستا را با کمی آب تازه یا آب پخت ترکیب کنید تا بافت آن تازگی خود را بازیابد.
برای مطالعه بیشتر شما: روش‌های مختلف برای سرو پاستا
چند ایده سس وگان برای ترکیب با پاستا
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های پخت پاستا وگان، تنوع بی‌پایان سس‌هایی است که می‌تونید با مواد ساده و گیاهی درست کنید. هر سس، طعم خاص خودش رو به پاستا می‌دهد؛ از بافت خامه‌ای گرفته تا طعم‌های ترش، تازه یا کمی دودی. در ادامه چند سس محبوب و آسان رو معرفی می‌کنیم که می‌تونید بسته به نوع پاستا، یکی از آن‌ها را انتخاب کنید:
سس کرمی آووکادو و ریحان
ترکیب آووکادو رسیده، برگ‌های ریحان تازه، آب لیمو و کمی سیر خام، یه سس فوق‌العاده سبک می‌سازد. این سس برای پاستاهای فرمی مثل پروانه‌ای سبزیجات زر ماکارون یا مته‌ای سبزیجات زر ماکارون عالی است. نوع پاستا را باید بر اساس سس و بافتی که در نظر دارید، انتخاب کنید. برای سس‌های غلیظ و کرمی، پاستا فرمی‌هایی مانند پاستا ریگاته سبزیجات زرماکارون بسیار مناسب هستند، زیرا شیارها و سطح آن‌ها به خوبی سس را در خود نگه می‌دارد.
نکته: برای جلوگیری از تیره‌شدن آووکادو، حتماً کمی آب لیمو به سس اضافه کنید.
سس گوجه و زیتون مدیترانه‌ای
گوجه‌های خردشده، زیتون سیاه، سیر و کمی اورگانو، ترکیبی ساده اما خوش‌عطر با طعم ترش و شور ایجاد می‌کند. این سس برای پاستا فوسیلی سبزیجات زر ماکارون یا پاستا گراندی سبزیجات زر ماکارون بسیار مناسب است، چون بافت مارپیچی آن باعث می‌شود سس بین شیارها بماند.
نکته: افزودن کمی فلفل قرمز خردشده، طعمی تند و متفاوت‌تر به غذا می‌دهد.
سس کرمی بادام‌هندی و سیر
برای ساخت یک سس کاملاً وگان شبیه به آلفردو، بادام‌هندی خیس‌خورده را با سیر تفت‌داده و با شیر بادام در مخلوط‌کن بریزید. نتیجه، سسی خامه‌ای و غلیظ با طعمی ملایم و شیرین است که با پاستا پنه ریگاته سبزیجات زر ماکارون یا پاستا شلز سبزیجات زر ماکارون فوق‌العاده می‌شود. برای سس‌های غلیظ و کرمی، پاستا پروتئینه هم گزینه‌ای عالی است که علاوه بر غنی بودن از پروتئین، طعم دلپذیری نیز دارد.
نکته: اگر بافت نرم‌تری می‌خواهید، کمی از آب پاستا را به سس اضافه کنید.
سس سبزیجات برشته با پاپریکا دودی
ترکیب گوجه، فلفل دلمه‌ای و هویج برشته‌شده در فر با کمی پاپریکای دودی، سسی عمیق و معطر می‌سازد. این سس بافتی کاراملی و طعمی دودی دارد که برای پاستا میکس سبزیجات زر ماکارون یا پاستا فرمی گراندی سبزیجات زر ماکارون بسیار جذاب است. پاستا هفت غله یک انتخاب سالم و غنی از مواد مغذی است که می‌تواند علاوه بر طعم، مواد مغذی بیشتری به پاستای وگان شما اضافه کند.
چند نکته مهم برای پخت پاستا وگان
- انتخاب پاستای مناسب: بسته به نوع سس و بافت مورد نظر، پاستا را انتخاب کنید. برای سس‌های کرمی: پنه ریگاته یا فوسیلی سبزیجات زر ماکارون، برای سس‌های سبک و رقیق: شلز یا پروانه‌ای سبزیجات زر ماکارون ایده‌آل است.
- آل‌دنته پختن پاستا: پاستا را کمی قبل از زمان کامل روی بسته امتحان کنید تا کمی سفت در مرکز باشد. این باعث می‌شود هنگام مخلوط شدن با سس له نشود و بافت مناسب حفظ شود.
- نمک کافی در آب جوش: آب جوش را به‌اندازه کافی نمک بزنید؛ این کار طعم خوبی به پاستا می‌دهد.
- استفاده از آب پخت پاستا برای سس: کمی از آب پخت نشاسته‌ای را در سس اضافه کنید تا غلظت مناسب و یکدست ایجاد شود و سس به رشته‌ها بچسبد.
- سبزیجات تازه و زمان‌بندی درست: سبزیجاتی که سریع می‌پزند (مثل اسفناج یا ریحان) را در آخر اضافه کنید تا رنگ و تازگی‌شان حفظ شود.
- سس خامه‌ای بدون لبنیات: برای سس‌های کرمی، از شیر گیاهی و مخمر تغذیه‌ای یا بادام‌هندی خیس‌خورده استفاده کنید تا بافت خامه‌ای و طعم غنی ایجاد شود.
- تفت سیر و سبزیجات با حرارت ملایم: سیر و سبزیجات معطر را با حرارت متوسط تفت دهید تا عطرشان آزاد شود، اما نسوزند و طعم تلخ ندهند.
- چاشنی‌زنی درست: نمک، فلفل، آب لیمو یا سرکه بالزامیک را مرحله به مرحله اضافه کنید و مزه را امتحان کنید تا تعادل طعم حفظ شود.
- ترکیب سس و پاستا روی حرارت کم: پاستا را با سس روی حرارت کم چند دقیقه هم بزنید تا طعم‌ها کامل با هم ترکیب شوند و پاستا براق و آغشته به سس شود.
- تزئین و سرو: قبل از سرو، با برگ‌های تازه ریحان، گردو، تخم آفتابگردان یا کمی مخمر تغذیه‌ای (پنیر وگان) تزئین کنید تا هم ظاهر زیبا و هم طعم کامل شود.
- نگهداری با کیفیت: اگر باقی‌مانده‌ای دارید، سس و پاستا را جداگانه در ظرف دربسته نگهداری کنید تا بافت و طعم حفظ شود؛ برای سرو دوباره کمی آب پاستا اضافه کنید.
سخن آخر
پخت پاستا وگان ساده و سریع است و فرصتی برای خلق یک غذای سالم، خوش‌طعم و کاملاً گیاهی است. با انتخاب پاستای مناسب و استفاده از سبزیجات تازه و سس‌های متنوع، می‌توان وعده‌ای کامل و متنوع آماده کرد که هم از نظر تغذیه‌ای مفید و هم از نظر ظاهری و عطری وسوسه‌کننده باشد.
یادگیری نکات طلایی مانند آل‌دنته پختن، استفاده از آب پخت برای یکدست شدن سس و چاشنی‌زنی مرحله‌ای، باعث می‌شود هر بار تجربه‌ی پخت پاستا وگان شما حرفه‌ای و لذیذ باشد.
حالا تنها کاری که باقی می‌ماند، انتخاب پاستای سبزیجات مورد علاقه، امتحان کردن یکی از سس‌های متنوع و لذت بردن از یک بشقاب پاستای گیاهی کامل است. حتی کسانی که وگان نیستند، از طعم و بافت این غذا شگفت‌زده خواهند شد.
سوالات متداول
در این قسمت به چند پرسش درمورد پخت پاستا وگان پاسخ داده‌ایم:
آیا می‌توان از شیر گیاهی دیگری استفاده کرد؟
بله. می‌توان به جای شیر بادام از شیر سویا، شیر نارگیل یا شیر جو دوسر استفاده کرد.
آیا این پاستا را می‌توان بدون پنیر گیاهی تهیه کرد؟
بله. با حذف پنیر گیاهی همچنان می‌توان پاستای وگان درست کرد و سس نیز خامه‌ای و خوشمزه خواهد بود.
آیا می‌توان از پاستاهای بدون گلوتن در پخت پاستا وگان استفاده کرد؟
بله. اگر به گلوتن حساسیت دارید، نسخه‌های بدون گلوتن نیز قابل استفاده هستند.
چرا باید مقداری آب پخت پاستا را نگه داشت؟
چون آب پخت پاستا دارای نشاسته است که می‌تواند به غلظت‌گیری سس و چسبندگی آن به پاستا کمک کند.
